Shahnoza Karimbabaeva
“Britaniya Kengashi dasturlarida ishtirok etish men uchun har doim dunyoqarashimni kengaytirish va faoliyatimga boshqacha nazar bilan qarash imkoniyatini beradi” – deydi Shahnoza Karimbabayeva.
Shaxnoza Karimbabayeva Bonum Factum galereyasi - zamonaviy sanʼat art platformaыш asoschisi va direktori. Galereya 2010-yilda zamonaviy san'at va ta'lim masalalari bilan shug'ullanish, shuningdek, bolalar va yoshlarning ijodiy salohiyatini qo‘llab-quvvatlash maqsadida o‘z eshiklarini ochgan. Ayni paytda galereya taqdimot va muhokama maydoni sifatida faoliyat yuritib, O‘zbekistonning zamonaviy san’atini butun dunyoda targ‘ib qilmoqda.
“Shaxsiy galereya ochishdan oldin sanʼatni rivojlantirish va muzey ishi sohasida 20 yillik tajribam bor edi. O‘zDJTUni tamomlagach, Madaniyat vazirligida muzeylar va madaniy ta’lim muassasalarini boshqarish bo‘yicha bosh mutaxassis lavozimida ishladim. Keyin esa Toshkent Fotosuratlar uyi direktori lavozimida ish yuritdim”, – deya takidladi Shahnoza o‘zining ilk ijodi haqida.
Shahnoza ishtirok etgan Britaniya Kengashining birinchi loyihasi Buyuk Britaniyadagi Viktoriya va Albert muzeyida tahsil olgan “Creative Spark” dasturi bo‘ldi.
Buyuk Britaniyadagi muzeylar birinchilardan bo‘lib o‘zini o‘zi ta'minlashga erishdi va daromad keltira boshladi. Muzey ishini rivojlantirishda Britaniya tajribasidan foydalangan holda Britaniya Kengashi Madaniyatni rivojlantirish jamg‘armasi va San’at va Goldsmits universiteti bilan birgalikda “Muzey boshqaruvini rivojlantirish” dasturini ishga tushirdi. Shaxnoza ushbu dasturning birinchi ishtirokchilaridan biri bo‘ldi. Dastur doirasida ishtirokchilar Buyuk Britaniyadagi muzeylardagi hamkasblaridan, jumladan Viktoriya va Albert muzeyidagi kursdan o‘rganish imkoniyatiga ega bo‘ldilar. “Income Stream” kursi Shahnoza uchun muhim voqea bo‘ldi. Ushbu kursda Shahnoza muzey marketingining muhim xususiyatlarini, sanʼatni monetizatsiya qilish va yangi tashrif buyuruvchilarni jalb qilish vositalarini oʻrgandi. Ushbu kursda olingan bilimlar unga galereyani boshqarish va rivojlantirishga yondashuvini o‘zgartirish va yaxshilash imkonini berdi. Shahnozaning aytishicha, u bilan birga Belgiya, Singapur va boshqa mamlakatlardagi taniqli muzeylar xodimlari ham qatnashganidan hayratda qolgan edi.
“Eng muhimi, barcha muzeylarning muammolari bir xil ekanligi meni hayratda qoldirdi. Singapurdagi eng yirik san’at muzeyi bo‘ladimi yoki Toshkentdagi kichik shaxsiy galereyami, hammada bitta umumiy muammo – tashrif buyurishning pastligi tashvishga solmoqda”.
Bugungi kunda galereyalar va ko‘rgazma zallari tashrif buyurish uchun zerikarli joylar kabi ko‘rinishni xohlamaydi. Ular zamonaviy san'at, fan va texnologiya bilan parallel ravishda rivojlanmoqda. Muzey va galereyalar davr talablari va darajasiga mos bo‘lishini, tashrif buyuruvchilarni yanada ko‘proq jalb qilishni, aholining barcha qatlamlari, ayniqsa, yoshlar va sayyohlar uchun qiziqarli bo‘lishini istaydi.
“Buyuk Britaniyada o‘qiganimdan so‘ng men yangi ijodiy g‘oyalar bilan ilhomlanib qaytdim. Muvaffaqiyatli mashg‘ulotlarim natijasida yangi loyihalarda Viktoriya va Albert muzeyi kurslaridagi ko‘nikmalardan foydalandim. Men hech qachon paydo bo‘layotgan rassomlar va hayoti san'at bilan bog'liq bo‘lgan ijodkorlarni qo‘llab-quvvatlash g'oyasidan to‘xtamaganman. 2019-yilda, COVID-19 pandemiyasi davrida biz Buxoroda yosh rassomlar uchun badiiy qarorgoh ochishga muvaffaq bo‘ldik”.
Shahnoza Karimbabayeva pandemiya davrida ham Bonum Factum Gallery jamoasi masofadan turib ishlashda davom etganini g‘urur bilan ta’kidlaydi. Ular qisqa vaqt ichida Buxoroda onlayn kurslar va rassomlar uchun badiiy qarorgoh ochishga, shuningdek, xalqaro onlayn ko‘rgazma ochishga muvaffaq bo‘ldilar.
Buyuk Britaniyadagi kursdan so‘ng Shahnoza Karimbabayeva Britaniya Kengashi loyihalarida bir necha bor ishtirok etgan. Uning uchun eng esda qolarlisi “Creative Spark” va “Muzeylarni boshqarish” dasturlari bo‘yicha treninglar bo‘ldi. Treninglarda London Goldsmits kolleji vakillari – Nikola Tyorner, Shon Prime va Adrian de la Kur va konsalting agentligi Morris Hargriaves McIntyre vakilli – Joanna Teylor so‘zga chiqishdi. Shahnoza Karimbabayeva muzey brendingini tashkil etish, madaniyat sohasida marketingni rivojlantirish va o‘qitish bo‘yicha bergan maslahatlari galereya faoliyatiga ijobiy ta’sir ko‘rsatganini ta’kidlaydi.
Britaniya Kengashi bilan hamkorlik orqali Shahnoza qiziqarli insonlar bilan uchrashdi, ularning aksariyati o‘z sohasining professionallar bo‘ladilir. Pandemiya davrida bu tanishuvlar uning yangi loyihasini amalga oshirishda muhim rol o‘ynagan. Yangi tanishlardan biri Silviya bo‘lib, u bilan birga "Muzey boshqaruvi" dasturi doirasida ma'ruzalar o‘qishgan. Silvia ko‘rgazmaning sharhlovchilaridan biriga aylandi, bu ko‘rgazmaning xalqaro maqomga ega bo‘lishiga yordam berdi.
18-may kuni, pandemiya avjida va Xalqaro muzeylar kunida Shaxnoza O‘zbekistonda birinchi xalqaro onlayn ko‘rgazmasini ochdi. Ko‘rgazmada I.V.Savitskiy nomidagi muzey va Davlat san’at muzeyi suratlari, jahon kolleksiyasidan olingan kartinalar, shuningdek, o‘zbek yosh rassomlarining asarlari namoyish etildi.
“O‘zbekistonda muzey kolleksiyalarining brendingi hali yetarlicha rivojlanmagan. Viktoriya va Albert muzeyi kabi jahon muzeylari suratlar kolleksiyasini brendlashdan daromad oladi. O‘zbekistonda xalqaro onlayn ko‘rgazma tashkil etish doirasida men onlayn ko‘rgazma kolleksiyasiga raqamli rasmlarni kiritish va mualliflik huquqini olish uchun ruxsat so‘radim. Hozirgi kunda mualliflik huquqi har bir narsani, hatto Internetdagi oddiy rasmlarni ham qamrab oladi. Mualliflik huquqiga rioya qilish ijodkorlarni qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish uchun nihoyatda muhim”.
Bu yil Britaniya Kengashi O‘zbekistonda o‘zining 25 yilligini nishonlamoqda va bu ikki davlat o‘rtasidagi yaqin va do‘stona munosabatlarni aks ettiradi. “O‘zbekiston va Britaniya Kengashi o‘rtasidagi hamkorlikning 25 yilligi nishonlanadigan muhim sana munosabati bilan butun jamoaga o‘z rejalarini ro‘yobga chiqarish va barcha loyihalarda muvaffaqiyatlar tilab qolaman!”, - deydi Shahnoza Karimbabayeva.