Oliy ta'limning salohiyatini rivojlantirish va xalqarolashtirishga qaratilgan O'zbekiston Respublikasida oliy ta'lim tizimidagi keng ko'lamli milliy islohotlarga javoban 2019 yil may oyida Britaniya Kengashi Oliy va o'rta maxsus ta'lim Vazirligi bilan hamkorlikda "Ishga joylashish uchun oliy ta'lim" yangi uzoq muddatli dasturini ishga tushirdi. Dasturning asosiy yo'nalishlaridan biri "Fanlarni ingliz tilida o'qitish "(EMI).

O'zbekiston Respublikasida 2030 yilgacha oliy ta'limni rivojlantirish konsepsiyasiga javoban EMI loyihasi ingliz tilida fanlarni o'qitish strategiyasini ishlab chiqish va uni O'zbekiston Oliy o'quv yurtlarida amalga oshirish uchun zarur salohiyatni rivojlantirishga qaratilgan.

O'zbekistonda loyihaning uzoq muddatli maqsadlari:

  • EMI uchun aniq milliy va institutsional strategiyalarni shakllantirish
  • O'zbekiston oliy ta'lim sektori uchun EMI salohiyatini oshirish bo'yicha milliy dasturni ishlab chiqish va amalga oshirishga ko'maklashish, xususan, buyuk Britaniya bilan institutsional tajriba almashish va ushbu sohada yanada kengroq xalqaro tajriba almashish.
  • oliy o'quv yurtlarida ingliz tilida dasturlarni ishlab chiqadigan va amalga oshiradigan, shuningdek, O'zbekistondagi barcha EMI o'qituvchilariga ta'lim berish va qo'llab-quvvatlashni taklif etadigan mutaxassislar guruhini yaratish.

Biz Norwich  til ta'limi instituti va 16 milliy universitetlar bilan hamkorlik qilamiz. Dastur ingliz tilini isloh qilishning milliy dasturlariga asoslanadi va ingliz tili o'qituvchilari va boshqa fanlarni ingliz tilida o'qitadigan o'qituvchilar o'rtasidagi hamkorlikni rag'batlantiradi. Shuning uchun har bir jamoada bir yoki ikkita ingliz tili o'qituvchisi, bir nechta maxsus fan o'qituvchilari va boshqa universitet vakillari bor.

To'liq tadqiqotlar va ehtiyojlarni tahlil qilish asosida loyiha professional rivojlanish uchun yangi milliy aralash ta'lim dasturini ishlab chiqadi, bu esa ishtirokchilarni ingliz tilida yangi dasturlar yoki modullarni ishlab chiqish va sinovdan o'tkazish imkoniyatiga ega bo'lish qobiliyatlari, tajribalari va ishonchlari bilan ta'minlaydi.

Loyiha ikki yo'nalishni belgilaydi:

  1. Dastur doirasida uslubiy treninglar, interfaol va vazifalarga asoslangan yondashuvlarga e'tibor berib, ishtirokchilarga ingliz tilini o'qitishda o'ziga xos vaziyatlarda duch keladigan muammolar bo'yicha o'z yechimlarini topishga imkonyatlar beradigan pedagogik vositalar va o'quv materiallari ishlab chiqiladi. Dastur doirasida loyihaning barcha ishtirokchilari xalqaro o'qituvchilar va talabalar uchun loyiha ishtirokchilarining doimiy kasbiy rivojlanishini qo'llab-quvvatlash va loyiha tadbirlarida ishtirok eta olishlari uchun NILE tomonidan ishlab chiqilgan fanlarni ingliz tilida o'qitish bo'yicha yangi onlayn ta'lim kursini o'tadilar.

2020 ning mart-may oylarida 16 universitetdan 55 nafar professor-o'qituvchilar ushbu kursda ishtirok etdilar, ularning maqsadi ishtirokchilarga:

  • Fanlarni ingliz tilida o'qitishda asosiy masalalarni tushunishni mustahkamlash
  • Ingliz tilida matnlar bilan ishlash uchun turli xil ta'lim strategiyalarini qo'llash
  • Talabalarga fanlarni ingliz tilida  o'rganishlari uchun yordam beradigan turli yondashuvlardan foydalanish
  • O'quvchilarga kontentni yaxshiroq tushunishga yordam beradigan interfaol ma'ruzalarni rejalashtirish va strategiyalarni qo'llash
  • Talabalarning og'zaki va yozma nutqini rag'batlantirish uchun turli xil ta'lim strategiyasidan foydalanish

2. Strategik darajada loyiha  fanlarni ingliz tilida o'qitish standartlarini ishlab chiqishga yordam beradi.

Milliy hamkorlar

  • Andijon mashinasozlik instituti
  • Buxoro davlat tibbiyot instituti
  • Farg'ona davlat universiteti
  • O'zbekiston Xalqaro Islom Akademiyasi
  • Qoraqalpoq davlat universiteti
  • Namangan muhandislik-texnologiya instituti
  • Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti Samarqand filiali
  • Toshkent irrigatsiya va qishloq xo'jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti
  • Toshkent tibbiyot akademiyasi
  • Toshkent davlat sharqshunoslik instituti
  • Toshkent davlat pedagogika universiteti
  • Toshkent davlat yuridik universiteti
  • Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti
  • Urganch davlat universiteti
  • O'zbekiston davlat jurnalistika va ommaviy kommunikatsiyalar universiteti
  • O'zbekiston davlat jahon tillari universiteti

Loyihasining maqsad va natijalari atroflicha muhokama qilingan vebinarlarning video yozuvlari (fevral-mart 2021)

Vebinar 1: O’zbekiston Oliy ta’lim muassasalarida fanlarni ingliz tilida oqitish EMI nomli vebinarimizda quyidgilar haqida gaplashildi:  

  • Loyihaning tarihi: fanlarni ingliz tilida o’qitish (EMI) nima va o’qituvchilarning EMI o’qitishda asosiy muammolari
  • EMI o’qituvchilarning malakasini oshirishning xususiyatlari va yondashuvlari
  • EMI loyihasi bosqichlari va natijalari 

Vebinar Buyuk Britaniyalik mutaxassislar Tom Kiddl va Djeyson Skit ishtirokida bol’ib o’tdi.

Vebinar 2: Loyihaning ijobiy ta’siri kuzatuvi va baholash; EMI o’qituvchilariga amaliy komak berish vositalari

  • Loyihaning ijobiy ta’siri tahlilining natijalari haqida qisqacha ma’lumot. EMI o’qitish amaliyotidagi eng yaxshi namunalar 
  • Fanlarni ingliz tilida o’qitish (EMI)ning o’qitish standartlariga kirish va u haqida qisqacha ma’lumot.
  • Loyiha doirasida yaratilgan boshqa vositalar haqida ma’lumot: dars rejasi vositasi; bir birini baholash vositasi; o’z o’zini baholash vositasi; oqituvchilar uchun mulohaza vositalari. 

NILE taqdimotchilari: Djeyson Skit va Erkan Arkin.

Vebinar 3: EMI o’qituvchilarining kasbiy malakalarini oshirish zarur bol’gan sohalarni ko’rib chiqish – EMI da baholash; EMI o’qitishda “flipped learning” yondashuvidan foydalanish. 

Vebinarning vazifalari:

  • EMIda baholashning asosiy xususiyatlarini muhokama qilish va o'qituvchilar EMI kontekstida baholashni rejalashtirishda nimalarni e'tiborga olishlari kerakligi - o'qituvchilar ingliz tilida o’tiladigan kurslarda baholashni rejalashtirish va o’tkazishda duch kelishi mumkin bo'lgan muammolarni muhokama qilish va ularni bartaraf etish bo'yicha tajriba almashish. 
  • EMI o'qituvchilari e'tiborga olishlari zarur bo'lgan “flipped learning” yondashuvining muhim va samarali xususiyatlarini ochish
  • “Flipped learning” yoki “blended learning” yondashuvlarining talabalar va o’quv muassasalari uchun foydali tomonlarini muhokama qilish.

Vebinar Buyuk Britaniyalik mutaxassislar Tom Kiddl, Anna Vinnet, Rassl Stannard hamda EMI loyihasining faol qatnashchilari  Aziz Abdullaev va Umida Khaydarova ishtirokida bol’ib o’tadi.

Konferensiyadan video yozuvlar (2019 yil)

2019-yil 16-17-oktabr kunlari biz "Oliy ta'limda ingliz tilining o'rni va uning bitiruvchilarni ishga joylashtirishga ta'siri" mavzusida xalqaro konferensiya o'tkazdik, unda oliy o'quv yurtlarining xalqaro darajadagi o'zaro hamkorlikka bo'lgan ehtiyojga javob berish qobiliyatini oshirish va global bilim iqtisodiyotida o'z rolini o'ynash kabi masalalar ko'rib chiqildi. Barcha sessiyalar va konferentsiya ma'ruzachilarining yozuvlarini bizning YouTube kanalimizda ko'rishingiz mumkin.

See also

Tashqi havolalar